ในโลกธุรกิจที่มีการแข่งขันกันอย่างเข้มข้น การปรับตัวและพัฒนาศักยภาพองค์กรอย่างต่อเนื่อง คือหัวใจสำคัญของการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขัน โดยหนึ่งในปัจจัยพื้นฐานที่จะขับเคลื่อนองค์กรไปสู่ความสำเร็จในระยะยาวคือตัว บุคลากร ที่เป็นเหมือนรากฐานสำคัญในการเติบโตทางธุรกิจ ด้วยเหตุนี้ องค์กรยุคใหม่จึงให้ความสำคัญกับการพัฒนาทรัพยากรบุคคล (Human Resource Development: HRD) ซึ่งเป็นกลไกหลัก ที่จะเสริมสร้างทักษะ ความรู้ รวมถึงศักยภาพของพนักงานให้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงในโลกธุรกิจ สามารถตอบสนองต่อความท้าทายทางการแข่งขันได้อย่างมีคุณภาพ
บทความนี้จึงอยากมุ่งเน้นให้เห็นถึงบทบาท ความสำคัญว่า HRD ทำอะไรบ้าง และคุณค่าของการลงทุนในบุคลากร ที่จะช่วยปูทางไปสู่ความยั่งยืนระยะยาว ในฐานะรากฐานสำคัญของการเติบโตทางธุรกิจ ซึ่งต้องปรับตัวให้ทันในทุกการเปลี่ยนแปลง
Human Resource Development คืออะไร?
HRD หรือ Human Resource Development คือกระบวนการเสริมสร้างศักยภาพบุคลากรในหลากหลายมิติ ทั้งทักษะ ความรู้ ตลอดจนขีดความสามารถที่จำเป็นต่อการบรรลุเป้าหมายทางธุรกิจและการตอบสนองต่อความเปลี่ยนแปลงของตลาด
กระบวนการ HRD ที่สัมฤทธิ์ผล จะให้ความสำคัญกับการบ่มเพาะวัฒนธรรมองค์กรแห่งการเรียนรู้ ควบคู่ไปกับการส่งเสริมการสร้างสรรค์นวัตกรรมในทุกระดับขององค์กร ซึ่งไม่เพียงสนับสนุนให้บุคลากรปรับตัว พัฒนาตนเองได้อย่างต่อเนื่อง แต่ยังเป็นรากฐานสำคัญของการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันในระยะยาว
Human Resource Development มีบทบาทหน้าที่สำคัญอย่างไร?
การที่จะทำความเข้าใจว่า HRD ทำอะไรบ้างนั้น สามารถเปรียบเทียบได้กับการสร้างรากฐานขององค์กรให้แข็งแกร่ง หากเปรียบเทียบกับยานยนต์ ทรัพยากรบุคคลคือช่วงล่างที่มั่นคง พร้อมรับมือกับทุกสภาวะและขับเคลื่อนองค์กรไปข้างหน้าได้อย่างมีเสถียรภาพ โดยสามารถจำแนกบทบาทหลักออกเป็น 5 ประการ ดังนี้
1. การพัฒนาทักษะและความรู้
ถือเป็นภารกิจหลักที่จำเป็นกับทุกบทบาทในองค์กร ครอบคลุมรูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลาย อาทิ การฝึกอบรมภายในองค์กร (In-house Training), การส่งบุคลากรเข้ารับการอบรมภายนอก (External Training), และการเรียนรู้ผ่านระบบออนไลน์ (E-learning) เพื่อให้มั่นใจว่าบุคลากรมีขีดความสามารถที่ทันสมัย สอดคล้องกับความต้องการขององค์กร
2. การสร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้ในองค์กร
การพัฒนาบุคลากรอาจไม่บรรลุผลลัพธ์ที่คาดหวัง หากสภาพแวดล้อมไม่สนับสนุนการเรียนรู้และการต่อยอด ดังนั้น HRD จึงมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมวัฒนธรรมการเรียนรู้ในองค์กร รวมถึงการสนับสนุนการแบ่งปันความรู้ เทคนิคการปฏิบัติงานที่ดี ตลอดจนการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างบุคลากร นอกจากนี้ ยังรวมถึงการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้ อาทิ ระบบ LMS (Learning Management System) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเข้าถึง จัดการองค์ความรู้
3. การประเมินผลการฝึกอบรม
นอกจากการฝึกอบรมแล้ว HRD มีหน้าที่รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลหลังการฝึกอบรม เพื่อประเมินประสิทธิผลของโครงการพัฒนาต่าง ๆ การวิเคราะห์ผลลัพธ์นี้ช่วยให้องค์กรทราบจุดแข็ง จุดที่ควรปรับปรุง นำไปสู่การวางแผนพัฒนาในระยะต่อไปได้อย่างตรงเป้าหมาย สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ขององค์กรให้มากยิ่งขึ้น
4. การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของพนักงาน
การขับเคลื่อนองค์กรที่สมบูรณ์ ต้องอาศัยความร่วมมือ การประสานงานระหว่างองค์กรกับพนักงาน จึงต้องมีการส่งเสริมให้พนักงานมีส่วนร่วมในเรื่องต่าง ๆ ขององค์กร เช่น การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจที่เกี่ยวข้องกับงาน การสร้างความผูกพันในทีม (Team Cohesion) หรือการเปิดรับฟังความคิดเห็น ปัญหาในการทำงานเพื่อนำไปสู่การแก้ไข ซึ่งจะช่วยให้พนักงานรู้สึกเป็นส่วนหนึ่ง มีความเป็นเจ้าขององค์กรร่วมกัน ซึ่งจะนำไปสู่ความมุ่งมั่นในการทำงานและการผลักดันองค์กรไปสู่ความสำเร็จอย่างเต็มศักยภาพ
5. การพัฒนาแผนกลยุทธ์ทรัพยากรมนุษย์
การกำหนดนโยบายและแผนการพัฒนาที่มีความชัดเจน ซึ่งสอดคล้องกับทิศทางขององค์กรเป็นสิ่งจำเป็น บทบาทสำคัญของ HRD คือ การพัฒนาแผนกลยุทธ์ด้านทรัพยากรมนุษย์ ซึ่งครอบคลุมถึงนโยบาย แผนงาน แนวทางการฝึกอบรมพัฒนาบุคลากร เพื่อให้การบริหารจัดการทรัพยากรมนุษย์บรรลุเป้าหมายที่องค์กรกำหนดไว้
ประโยชน์ของ HRD ที่มีต่อองค์กร
Human Resource Development คือปัจจัยสำคัญต่อความเจริญก้าวหน้าขององค์กร ด้วยเป้าหมายหลักในการเสริมสร้างศักยภาพของบุคลากร ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญให้องค์กรมีความเข้มแข็งและสามารถแข่งขันได้อย่างยั่งยืน การลงทุนใน HRD จะนำมาซึ่งประโยชน์ที่มากมายดังนี้
1. เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
การพัฒนาบุคลากรอย่างเหมาะสม ส่งผลให้พนักงานมีองค์ความรู้ ทักษะที่สอดคล้องกับบทบาทความรับผิดชอบ รวมถึงได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ ยังเป็นการเสริมสร้างความสามารถในการปรับตัว ตอบสนองต่อความต้องการ ตลอดจนความเปลี่ยนแปลงของตลาดได้อย่างมีคุณภาพ
2. ส่งเสริมและพัฒนาผู้นำในอนาคต
นอกเหนือจากการเพิ่มพูนศักยภาพของบุคลากรในปัจจุบันแล้ว Human Resource Development ยังมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเติบโตในสายอาชีพและเตรียมความพร้อมให้บุคลากรที่มีศักยภาพ ก้าวขึ้นเป็นผู้นำที่มีประสิทธิภาพขององค์กรในอนาคต
3. สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดี
ไม่เพียงแต่พัฒนาขีดความสามารถของบุคลากร แต่ Human Resource Development ยังมีส่วนสำคัญในการปลูกฝังวัฒนธรรมการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Life-long learning) และการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการส่งเสริมทัศนคติเชิงบวก สร้างความผูกพันต่อองค์กร ซึ่งจะกระตุ้นให้บุคลากรนำความรู้ความสามารถมาใช้ในการพัฒนาองค์กรให้เติบโตยิ่งขึ้น
4. สนับสนุนการเติบโตขององค์กร
การลงทุนในการพัฒนาบุคลากรอย่างต่อเนื่อง จะนำมาซึ่งโอกาสในการเติบโตในระยะยาวขององค์กร ด้วยศักยภาพที่สูงขึ้นของบุคลากร องค์กรจะสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและปรับตัวได้อย่างรวดเร็วต่อการเปลี่ยนแปลงในตลาดที่ไม่หยุดนิ่ง
5. ลดอัตรา Turnover Rate
การสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ส่งเสริมการพัฒนาทักษะ ความสามารถของพนักงาน จะช่วยเสริมสร้างความเชื่อมั่น ความผูกพันระหว่างบุคลากรกับองค์กร เมื่อพนักงานตระหนักว่าองค์กรให้ความสำคัญกับการเติบโตในสายอาชีพของตน ก็จะเกิดความพึงพอใจในการทำงาน ลดโอกาสการลาออกในที่สุด
HRD และ HRM แตกต่างกันอย่างไร?
งานบริหารทรัพยากรบุคคล (Human Resource) มีบทบาทสำคัญในการจัดการบุคลากรเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดแก่องค์กร นอกเหนือจาก HRD แล้ว ยังมีอีกหนึ่งส่วนงานที่สำคัญไม่แพ้กันและมักดำเนินงานควบคู่กันไป นั่นคือ HRM หรือ Human Resource Management แม้ทั้งสองส่วนงานนี้จะอยู่ภายใต้ขอบเขตของทรัพยากรบุคคล แต่ก็มีความแตกต่างในด้านแนวทางการดำเนินงาน ไปจนถึงเป้าหมายหลัก ดังนี้
-
HRD หรือ Human Resource Development คือ
การมุ่งเน้นไปที่การพัฒนา เสริมสร้างศักยภาพของบุคลากร ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เพื่อให้บุคลากรมีความสามารถที่สูงขึ้น สามารถปรับตัวรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ กิจกรรมหลักของ HRD ได้แก่ การฝึกอบรม (Training), การสร้างเสริมทักษะใหม่ (Upskilling & Reskilling), การพัฒนาสายอาชีพ (Career Development), ตลอดจนการปลูกฝังวัฒนธรรมองค์กร (Organizational Culture Cultivation)
-
HRM หรือ Human Resource Management คือ
การบริหารจัดการทรัพยากรมนุษย์ โดยมุ่งเน้นการใช้ประโยชน์สูงสุดจากบุคลากรที่มีอยู่ ครอบคลุมกระบวนการสรรหา คัดเลือก ประเมินผลปฏิบัติงาน วางแผนค่าตอบแทน สวัสดิการ รวมถึงดูแลความสัมพันธ์ระหว่างองค์กรกับบุคลากร โดย HRM มีลักษณะการทำงานเชิงรุก ในขณะที่ HRD มีลักษณะการทำงานเชิงรับมากกว่า
จากที่กล่าวมาข้างต้นนั้น Human Resource Development คือปัจจัยชี้วัด ซึ่งสามารถบ่งชี้ถึงศักยภาพในการเติบโตขององค์กรได้อย่างชัดเจน ประสิทธิภาพและความสามารถของบุคลากรเป็นรากฐานสำคัญของการขับเคลื่อนองค์กรไปข้างหน้า นอกจากนี้ HRD ยังมีบทบาทสำคัญในการสร้างสรรค์วัฒนธรรมองค์กรที่เข้มแข็ง รักษาความสัมพันธ์อันดีระหว่างองค์กรกับพนักงาน ซึ่งเป็นรากฐานที่มั่นคงสำหรับการเติบโตและความก้าวหน้าขององค์กรอย่างยั่งยืน
ความเข้าใจถึงบทบาทของ HRD ในองค์กรสมัยใหม่จะไม่สมบูรณ์หากปราศจากเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการบริหารจัดการการเรียนรู้ ระบบ LMS (Learning Management System) ของ FROG GENIUS LMS เป็นแพลตฟอร์มที่ออกแบบมาเพื่อตอบโจทย์การพัฒนาบุคลากรอย่างเป็นระบบ ครอบคลุมการบริหารจัดการกระบวนการเรียนรู้ทั้งหมด ตั้งแต่การนำเสนอเนื้อหาไปจนถึงการสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ในรูปแบบ e-Learning Platform ที่ทันสมัย
ในสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ระบบ LMS ช่วยให้องค์กรสามารถปรับปรุงเนื้อหาการเรียนรู้ได้อย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งมีระบบการวัดผลที่ชัดเจน ซึ่งช่วยให้ฝ่าย HRD สามารถติดตามความก้าวหน้า ประเมินประสิทธิภาพของโปรแกรมการพัฒนาบุคลากรได้อย่างแม่นยำ นอกจากนี้ ระบบยังรองรับรูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลาย สามารถสร้างเส้นทางการเรียนรู้เฉพาะบุคคล (Personalized Learning Paths) ซึ่งช่วยให้การพัฒนาทักษะเป็นไปอย่างตรงจุดและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
การลงทุนในระบบ LMS จึงสร้างความคุ้มค่าในระยะยาวสำหรับองค์กรที่มุ่งเน้นการพัฒนาบุคลากรอย่างจริงจัง ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับงาน HRD จนนำไปสู่การเติบโตอย่างยั่งยืนขององค์กร
